Բաժիններ
«ՀՀ ԳԱԱ Ա․ Թախտաջյանի անվան բուսաբանության ինստիտուտ» ՊՈԱԿ
Հայաստանի Հանրապետությունում ֆլորիստական ուսումնասիրությունների սկիզբը անքակտելիորեն կապված է Ալեքսանդր Շելկովնիկովի (1870 – 1933) անվան հետ:
1922 թ.-ին նա հիմնել է Հայաստանի բնագիտա-պատմական թանգարանը, որի հերբարիումը (1925 թ)՝ Բուսաբանական այգու հերբարիումի հետ միասին, հանդիսանում են բուսաբանական ուսումնասիրությունների սկզբնական օջախը: Այս հավաքոածուների հիմքի վրա էլ 1931 թ.-ին կազմակերպված Կենսաբանության ինստիտուտում ստեղծվել է Բուսաբանության բաժին: Հետագայում Բուսաբանության բաժինը վերաճում է Բուսաբանության ինստիտուտի (1938 թ.), որը Հայաստանի ՍՍՀ Գիտությունների Ազգային Ակադեմիայի կազմավորման հետ (1943 թ.) դառնում է ՀՍՍՀ ԳԱԱ-ի հիմնական ինստիտուտներից մեկը:
1922 թ.-ին նա հիմնել է Հայաստանի բնագիտա-պատմական թանգարանը, որի հերբարիումը (1925 թ)՝ Բուսաբանական այգու հերբարիումի հետ միասին, հանդիսանում են բուսաբանական ուսումնասիրությունների սկզբնական օջախը: Այս հավաքոածուների հիմքի վրա էլ 1931 թ.-ին կազմակերպված Կենսաբանության ինստիտուտում ստեղծվել է Բուսաբանության բաժին: Հետագայում Բուսաբանության բաժինը վերաճում է Բուսաբանության ինստիտուտի (1938 թ.), որը Հայաստանի ՍՍՀ Գիտությունների Ազգային Ակադեմիայի կազմավորման հետ (1943 թ.) դառնում է ՀՍՍՀ ԳԱԱ-ի հիմնական ինստիտուտներից մեկը:
Բարձրակարգ բույսերի կարգաբանության և աշխարհագրության բաժին
Բարձրակարգ բույսերի կարգաբանության և աշխարհագրության բաժնի ուսումնասիրությունների հիմնական ուղղություններն են՝
Բույսերի կարգաբանության խումբ – ղեկավար` կ.գ.դ., առաջատար գիտաշխատող Մ.Է. Հովհաննիսյան: Խմբի կողմից իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության և Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախի) ֆլորայի հետազոտում և պահպանում, Կովկասի կրիտիկական տաքսոնների ուսումնասիրում: «Հայաստանի Ֆլորայի» վերջին հատորի պատրաստման հետ զուգընթաց սկսվել են «Հայաստանի անոթավոր բույսերի որոշիչի» վրա աշխատանքները, որը նախատեսված է հրատարակել երեք լեզուներով՝ հայերեն, ռուսերեն և անգլերեն: Անատոմիայի խումբ – ղեկավար` կ.գ.դ., պրոֆեսոր Գ.Հ. Օգանեզովա Բուսաբանության ինստիտուտում տարվում են ծաղկավոր բույսերի անատոմո-մորֆոլոգիական ուսումնասիրոթյուններ՝ կարգաբանական հարցերի լուսաբանման նպատակով: Ներկայումս ինստիտուտի բույսերի կարգաբանության և աշխարհագրության բաժնում պրոֆեսոր Գ. Հ. Օգանեզովայի ղեկավարությամբ գործող անատոմիական խումբը շարունակում է ուսումնասիրությունները համեմատական անատոմիայի մեթոդի կիրառմամբ: Աշխատանքներ են տարվում Potentilla ցեղի տեսակների հարմարվողականության գլխավոր հատկությունները մակրո- և միկրոմակարդակներում հայտնաբերելու համար։ Boraginaceae, Malvaceae ընտանիքների մի շարք ցեղերի մորֆոլոգիական հատկանիշների հայտնաբերումը և ուսումնասիրումը կարգաբանական վիճելի հարցերի ճշգրտման համար։ Պալինոլոգիայի խումբ- կ.գ.դ., առաջատար գիտաշխատող Ա.Մ. Հայրապետյան: Խմբի կողմից իրականացվում է ժամանակակից ծաղկավոր բույսերի առանձին խմբերի ծաղկափոշու մորֆոլոգիայի հետազոտություններ լուսային (ԼՄ) և սկաներային էլեկտրոնային (ՍԷՄ) մանրադիտակների մակարդակով: Պալինոլոգիական խմբի հիմնական ուղղություններն են հանդիսանում.
Բույսերի կարգաբանության խումբ – ղեկավար` կ.գ.դ., առաջատար գիտաշխատող Մ.Է. Հովհաննիսյան: Խմբի կողմից իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության և Լեռնային Ղարաբաղի (Արցախի) ֆլորայի հետազոտում և պահպանում, Կովկասի կրիտիկական տաքսոնների ուսումնասիրում: «Հայաստանի Ֆլորայի» վերջին հատորի պատրաստման հետ զուգընթաց սկսվել են «Հայաստանի անոթավոր բույսերի որոշիչի» վրա աշխատանքները, որը նախատեսված է հրատարակել երեք լեզուներով՝ հայերեն, ռուսերեն և անգլերեն: Անատոմիայի խումբ – ղեկավար` կ.գ.դ., պրոֆեսոր Գ.Հ. Օգանեզովա Բուսաբանության ինստիտուտում տարվում են ծաղկավոր բույսերի անատոմո-մորֆոլոգիական ուսումնասիրոթյուններ՝ կարգաբանական հարցերի լուսաբանման նպատակով: Ներկայումս ինստիտուտի բույսերի կարգաբանության և աշխարհագրության բաժնում պրոֆեսոր Գ. Հ. Օգանեզովայի ղեկավարությամբ գործող անատոմիական խումբը շարունակում է ուսումնասիրությունները համեմատական անատոմիայի մեթոդի կիրառմամբ: Աշխատանքներ են տարվում Potentilla ցեղի տեսակների հարմարվողականության գլխավոր հատկությունները մակրո- և միկրոմակարդակներում հայտնաբերելու համար։ Boraginaceae, Malvaceae ընտանիքների մի շարք ցեղերի մորֆոլոգիական հատկանիշների հայտնաբերումը և ուսումնասիրումը կարգաբանական վիճելի հարցերի ճշգրտման համար։ Պալինոլոգիայի խումբ- կ.գ.դ., առաջատար գիտաշխատող Ա.Մ. Հայրապետյան: Խմբի կողմից իրականացվում է ժամանակակից ծաղկավոր բույսերի առանձին խմբերի ծաղկափոշու մորֆոլոգիայի հետազոտություններ լուսային (ԼՄ) և սկաներային էլեկտրոնային (ՍԷՄ) մանրադիտակների մակարդակով: Պալինոլոգիական խմբի հիմնական ուղղություններն են հանդիսանում.
- Պալինոկարգաբանություն
- «Հայաստանի ծառերի և թփերի ծաղկափոշու Ատլաս»-ի պատրաստում
- Ալերգեն և մեղրատու բուսատեսակների ծաղկափոշու ուսումնասիրություն
- Հայաստանի ֆլորայի հազվագյուտ և էնդեմիկ տեսակների ծաղկափոշու առանձնահատկությունների ուսումնասիրություն
- Asteraceae, Poaceae, Fabaceae, Rosaceae, Carryophillaceae, Papaveraceae, Hypericaceae, Chenopodiaceae ընտանիքների ներկայացուցիչների;
- Հայաստանի հազվագյուտ և անհետացող տեսակների;
- Հայաստանի Կարմիր գրքում գրանցված էնդեմիկ տեսակների:
Երկրաբուսաբանության և էկոլոգիական ֆիզիոլոգիայի բաժին
Երկրաբուսաբանության և էկոֆիզիոլոգիայի բաժինը ինստիտուտի ամենահին բաժիններից մեկն է: Այն ձևավորվել է նախկին 2 բաժինների՝ Երկրաբուսաբանության և Բույսերի ֆիզիոլոգիայի միավորման արդյունքում։
Իր հիմնադրումից ի վեր այն եղել է Հայաստանի բուսականության, դրա դասակարգման և քարտեզագրման, կենսաբազմազանության պահպանման, էկոհամակարգերի դինամիկայի, ինչպես նաև բույսերի ֆիզիոլոգիական հարմարվողականության և բնական էկոհամակարգերի վրա մարդու գործունեության ազդեցության կարևորագույն հիմնախնդիրների վերաբերյալ համապարփակ հետազոտությունների իրականացման և առաջընթացի առաջատար գիտական ստորաբաժանումը: Բաժնի գիտական հետաքրքրության հիմնական ոլորտներն են՝ բուսականության էկոլոգիա, կենսաբազմազանության պահպանության կենսաբանություն, ինվազիվ կենսաբանություն, կենսաաշխարհագրություն, էկոֆիզիոլոգիա: Գլոբալ սպառնալիքների ազդեցության գնահատման համատեքստում բաժնի ուղղությունները ընդգրկում են այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք են կենսամիջավայրերի կորուստը, կլիմայի փոփոխությունը և այլ հարակից թեմաներ: Այս ուսումնասիրությունների արդիականությունը կայանում է միջոլորտային մոտեցումների կիրառման մեջ՝ խթանելով համագործակցությունը շրջակա միջավայրի տարբեր գիտությունների և հարակից ոլորտների հետ: Տարիների ընթացքում բաժինը առանցքային դեր է խաղացել բուսաբանական հետազոտությունների զարգացման գործում՝ ինչպես ազգային, այնպես էլ միջազգային մակարդակով: Մեր հետազոտողները հայտնի փորձագետներ են Հայաստանում և նրա սահմաններից դուրս:
Իր հիմնադրումից ի վեր այն եղել է Հայաստանի բուսականության, դրա դասակարգման և քարտեզագրման, կենսաբազմազանության պահպանման, էկոհամակարգերի դինամիկայի, ինչպես նաև բույսերի ֆիզիոլոգիական հարմարվողականության և բնական էկոհամակարգերի վրա մարդու գործունեության ազդեցության կարևորագույն հիմնախնդիրների վերաբերյալ համապարփակ հետազոտությունների իրականացման և առաջընթացի առաջատար գիտական ստորաբաժանումը: Բաժնի գիտական հետաքրքրության հիմնական ոլորտներն են՝ բուսականության էկոլոգիա, կենսաբազմազանության պահպանության կենսաբանություն, ինվազիվ կենսաբանություն, կենսաաշխարհագրություն, էկոֆիզիոլոգիա: Գլոբալ սպառնալիքների ազդեցության գնահատման համատեքստում բաժնի ուղղությունները ընդգրկում են այնպիսի թեմաներ, ինչպիսիք են կենսամիջավայրերի կորուստը, կլիմայի փոփոխությունը և այլ հարակից թեմաներ: Այս ուսումնասիրությունների արդիականությունը կայանում է միջոլորտային մոտեցումների կիրառման մեջ՝ խթանելով համագործակցությունը շրջակա միջավայրի տարբեր գիտությունների և հարակից ոլորտների հետ: Տարիների ընթացքում բաժինը առանցքային դեր է խաղացել բուսաբանական հետազոտությունների զարգացման գործում՝ ինչպես ազգային, այնպես էլ միջազգային մակարդակով: Մեր հետազոտողները հայտնի փորձագետներ են Հայաստանում և նրա սահմաններից դուրս:
Բաժնի վարիչ`
Գեորգի Ֆայվուշ
Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
Գեորգի Ֆայվուշ
Կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր
Բույսերի ներմուծման բաժին
Բույսերի ներմուծումը (ինտրոդուկցիան) բուսաբանական գիտության
առանձին բաժին է, որի հիմնական նպատակն է մարդու կողմից տեղական
ֆլորայի հարստացումը նոր արժեքավոր տեսակներով և սորտերով: Ոչ պակաս
կարևորություն ունի նաև գիտական հավաքածուների ստեղծման միջոցով
տեղական ֆլորայի հազվագյուտ և անհետացող ներկայացուցիչների ex-situ
պահպանությունը: Ներմուծման բաժնի գիտական կոլեկտիվի կողմից արժեքավոր
և ծավալուն ուսումնասիրություններ են կատարվում ծառաբույսերի ու
ծաղկաբույսերի ներմուծման, կլիմայավարժեցման ուղղությամբ:
Ներմուծման բաժնի գործունեությունն իրականացվում է հետևյալ 4 ուղղություններով՝ ծառագիտություն, Հայաստանի ֆլորա և բուսականություն, ծաղկաբուծություն, արևադարձային և մերձարևադարձային բույսերի ջերմատուն: Ներմուծման բաժնի ղեկավար՝ Ժիրայր Հմայակի ՎարդանյանՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր: Գիտական գործունեությունը ընդգրկուն է՝ վերաբերում է Հայաստանի անտառային դենդրոբազմազանության (դենդրոֆլորայի) ուսումնասիրությանը (in-situ) ծառաբույսերի արժեքավոր և հազվագյուտ տեսակների ինտրոդուկցիային (ex-situ), ինչպես նաև բուսաբանական այգիներում դենդրոհավաքածուների ստեղծմանը, արիդային պայմաններում բնական դենդրոպարկերի ստեղծման գիտական հիմունքների մշակմանը: Պրոֆ. Ժ. Վարդանյանը հեղինակ է ավելի քան 170 աշխատությունների, այդ թվում 10 մենագրությունների: Գիտական մեծ արժեք և հետաքրքրություն են ներկայացնում հետևյալ աշխատությունները՝ “Деревья и кустарники в природе и культуре” (2003), «Ծառագիտություն» (2005), “Научные основы интродукции древесных растений в Армении” (2012), «Ծառաբույսերի աճեցման և գեղազարդ տնկարկների ստեղծման առանձնահատկությունները Հայաստանում» (2020): Գիտության զարգացման գործում ունեցած նշանակալի ավանդի համար արժանացել է պետական, ակադեմիական և այլ պարգևների՝ «Անանիա Շիրակացի» մեդալի (2013թ.), ՀՀ վարչապետի ոսկե հուշամեդալի (2011 թ.), ՀՀ բնապահպանության նախարարության (2012 թ.) և ՀԱԱՀ (2012 թ.) ոսկե հուշամեդալների և ՀՀ ԳԱԱ վաստակագրի (2008 թ.):
Ներմուծման բաժնի գործունեությունն իրականացվում է հետևյալ 4 ուղղություններով՝ ծառագիտություն, Հայաստանի ֆլորա և բուսականություն, ծաղկաբուծություն, արևադարձային և մերձարևադարձային բույսերի ջերմատուն: Ներմուծման բաժնի ղեկավար՝ Ժիրայր Հմայակի ՎարդանյանՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր: Գիտական գործունեությունը ընդգրկուն է՝ վերաբերում է Հայաստանի անտառային դենդրոբազմազանության (դենդրոֆլորայի) ուսումնասիրությանը (in-situ) ծառաբույսերի արժեքավոր և հազվագյուտ տեսակների ինտրոդուկցիային (ex-situ), ինչպես նաև բուսաբանական այգիներում դենդրոհավաքածուների ստեղծմանը, արիդային պայմաններում բնական դենդրոպարկերի ստեղծման գիտական հիմունքների մշակմանը: Պրոֆ. Ժ. Վարդանյանը հեղինակ է ավելի քան 170 աշխատությունների, այդ թվում 10 մենագրությունների: Գիտական մեծ արժեք և հետաքրքրություն են ներկայացնում հետևյալ աշխատությունները՝ “Деревья и кустарники в природе и культуре” (2003), «Ծառագիտություն» (2005), “Научные основы интродукции древесных растений в Армении” (2012), «Ծառաբույսերի աճեցման և գեղազարդ տնկարկների ստեղծման առանձնահատկությունները Հայաստանում» (2020): Գիտության զարգացման գործում ունեցած նշանակալի ավանդի համար արժանացել է պետական, ակադեմիական և այլ պարգևների՝ «Անանիա Շիրակացի» մեդալի (2013թ.), ՀՀ վարչապետի ոսկե հուշամեդալի (2011 թ.), ՀՀ բնապահպանության նախարարության (2012 թ.) և ՀԱԱՀ (2012 թ.) ոսկե հուշամեդալների և ՀՀ ԳԱԱ վաստակագրի (2008 թ.):
Ծառագիտություն
Ծառագիտության ուսումնասիրության օբյեկտներն են ծառաբույսերի տաքսոնամիական բազմազանությունը, դրանց տեսակային և ներտեսակային կազմը: Ծառագիտական խմբի կողմից ուսումնասիրվում են ծառաբույսերի ՝- մորֆոլոգիական հատկանիշները (սաղարթի, բնի, կեղևի ձևը և կառուցվածքը, տերևների, բողբոջների, ծաղիկների, պտուղների առանձնահատկությունները),
- տարածման, աճման ու զարգացման, պտղաբերման և բազմացման առանձնահատկությունները,
- գոյության նոր պայմաններում ներմուծման, կլիմայավարժեցման աշխատանքների իրականացումը և կանաչապատման պրակտիկայում օգտագործման հնարավորությունները:
Հայաստանի ֆլորայի գենետիկական ռեսուրսների պահպանության բաժին
ՀՀ ԳԱԱ Ա. Թախտաջյանի անվան Բուսաբանության ինստիտուտի «Հայաստանի ֆլորայի գենետիկական ռեսուրսների պահպանության» բաժինը զբաղվում է Հայաստանի վայրի բույերի ex situ պահպանությամբ՝ սերմերի պահեստավորման, հյուսվածքային կուլտուրայի, ԴՆԹ-նմուշների պահպանման միջոցով, ինչպես նաև կենդանի հավաքածուների ստեղծման և ցուցադրության եղանակով:
Սերմերի պահեստավորումն իրականացվում է Սերմերի Բանկում, որտեղ կիրառվում են դրանց պահպանման ժամանակակից մեթոդներ՝ երկարաժամկետ պահպանման նպատակով: Հազվագյուտ և անհետացող տեսակների պահպանության և վերարտադրության նպատակով իրականացվում է կլոնային միկրոբազմացում: Հայաստանի վայրի բուսականության գենետիկական նյութի պահպանման, գենետիկական բազմազանության և ֆիլոգենետիկական ուսումնասիրություններ կատարելու նպատակով իրականացվում է ԴՆԹ-նմուշների անջատում և պահեստավորում: Կենսաբազմազանության ուսումնասիրման նպատակով իրականացվում են դաշտային աշխատանքներ: Բաժնի մաս կազմող «Հայաստանի Կենսաբազմազանության Տեղեկատվական և Էկոկրթական կենտրոնը»ապահովում է ուսուցումը և տեղեկացվածության բարձրացումը հանրության շրջանում, ինչպես նաև նպաստում է կենսաբազմազանության պահպանմանը: Բաժինը ակտիվորեն համագործակցում է արտասահմանյան գործընկերների հետ, մասնավորապես՝ Մեծ Բրիտանիայի Հազարամյակի Սերմերի Բանկի, Գերմանիայի Բուսաբանական Այգի–Բուսաբանական Թանգարան Բեռլին-Դահլեմ կազմակերպության հետ, ապահովելով տեղեկատվության և փորձի փոխանակումը:
Սերմերի պահեստավորումն իրականացվում է Սերմերի Բանկում, որտեղ կիրառվում են դրանց պահպանման ժամանակակից մեթոդներ՝ երկարաժամկետ պահպանման նպատակով: Հազվագյուտ և անհետացող տեսակների պահպանության և վերարտադրության նպատակով իրականացվում է կլոնային միկրոբազմացում: Հայաստանի վայրի բուսականության գենետիկական նյութի պահպանման, գենետիկական բազմազանության և ֆիլոգենետիկական ուսումնասիրություններ կատարելու նպատակով իրականացվում է ԴՆԹ-նմուշների անջատում և պահեստավորում: Կենսաբազմազանության ուսումնասիրման նպատակով իրականացվում են դաշտային աշխատանքներ: Բաժնի մաս կազմող «Հայաստանի Կենսաբազմազանության Տեղեկատվական և Էկոկրթական կենտրոնը»ապահովում է ուսուցումը և տեղեկացվածության բարձրացումը հանրության շրջանում, ինչպես նաև նպաստում է կենսաբազմազանության պահպանմանը: Բաժինը ակտիվորեն համագործակցում է արտասահմանյան գործընկերների հետ, մասնավորապես՝ Մեծ Բրիտանիայի Հազարամյակի Սերմերի Բանկի, Գերմանիայի Բուսաբանական Այգի–Բուսաբանական Թանգարան Բեռլին-Դահլեմ կազմակերպության հետ, ապահովելով տեղեկատվության և փորձի փոխանակումը:
Հնէաբուսաբանության բաժին
Հնէաբուսաբանության բաժինը ստեղծվել է 2019 թվականի հունվարին: Ներկայումս բաժինն ունի 5 աշխատակից, ովքեր զբաղվում են ՀՀ և Արցախի բրածո բույսերի և դրանց տեղավայրերի ուսումնասիրությամբ: Ուսումնասիրություններն ընդգրկում են Հոլոցենի մ.թ. 1000 թվականից մինչև Դևոնի ժամանակաշրջանի մոտ 400 միլիոն տարի հասակ ունեցող նստվածքաշերտերից հավաքված բույսերի մնացորդների հետազոտությունները: Բաժնում բրածո բույսերի հավաքածուն այս պահին ընդգրկում է մոտ 25 հազար նմուշ։
Բաժնում կատարվում են բրածո տերևների, ընձյուղների, պտուղների, ծաղկափոշու և բնափայտի քարացուկների և դրոշմների հետազոտություններ: Աշխատակիցները մասնագիտանում են Ռուսաստանի, Գերմանիայի, Ֆրանսիայի և Իտալիայի առաջատար հաստատություններում: Ներկայումս խորը ուսումնասիրվում են Սևանի հոլոցենյան տորֆերի բրածո ծաղկափոշին, սպորները և պտուղները, Սիսիանի պլեյստոցենյան հասակի դիատոմիտներում դրոշմված բույսերի մակրոմնացորդները, Հորթունի պլիոցենյան կավերի տերևները, Վայոց Ձորի դևոնյան կրաքարերի առաջին ցամաքային բույսերը: Բրածո բույսերի տեսակների հայտնաբերման հիման վրա ուսումնասիրվում են տարածաշրջանի անցյալի բուսական համակեցությունների բնույթը, բույսերի տարբեր կարգաբանական խմբերի պատմական զարգացումը: Բրածո բույսերի կազմի հիման վրա տարբեր ժամանակակից մեթոդներով վերլուծվում են անցյալի կլիմայական փոփոխությունները, որոնք հիմք են հանդիսանում ապագա կլիմայական փոփոխությունների բնույթի բացահայտման համար:
Բաժնում կատարվում են բրածո տերևների, ընձյուղների, պտուղների, ծաղկափոշու և բնափայտի քարացուկների և դրոշմների հետազոտություններ: Աշխատակիցները մասնագիտանում են Ռուսաստանի, Գերմանիայի, Ֆրանսիայի և Իտալիայի առաջատար հաստատություններում: Ներկայումս խորը ուսումնասիրվում են Սևանի հոլոցենյան տորֆերի բրածո ծաղկափոշին, սպորները և պտուղները, Սիսիանի պլեյստոցենյան հասակի դիատոմիտներում դրոշմված բույսերի մակրոմնացորդները, Հորթունի պլիոցենյան կավերի տերևները, Վայոց Ձորի դևոնյան կրաքարերի առաջին ցամաքային բույսերը: Բրածո բույսերի տեսակների հայտնաբերման հիման վրա ուսումնասիրվում են տարածաշրջանի անցյալի բուսական համակեցությունների բնույթը, բույսերի տարբեր կարգաբանական խմբերի պատմական զարգացումը: Բրածո բույսերի կազմի հիման վրա տարբեր ժամանակակից մեթոդներով վերլուծվում են անցյալի կլիմայական փոփոխությունները, որոնք հիմք են հանդիսանում ապագա կլիմայական փոփոխությունների բնույթի բացահայտման համար:
Քարաքոսերի հետազոտման և պահպանության գիտական խումբ
During 2020-2023, within the framework of the grant No. 20TTSG-1F001 of the Higher Education and Science Committee of the MESCS RA, Lichen Research and
2020-2023 թթ․-երի ընթացքում` ՀՀ ԿԳՄՍՆ բարձրագույն կրթության և գիտության կոմիտեի գիտական
խմբերի մեկնարկի աջակցության № 20TTSG-1F001 դրամաշնորհի շրջանակներում, ՀՀ ԳԱԱ Ա․
Թախտաջյանի անվան բուսաբանության ինստիտուտում հիմնվել է Քարաքոսերի հետազոտման և
պահպանության գիտական խումբ։ Այն իրականացնում է քարաքոսերի և սնկերի բազմազանության,
կարգաբանության, մոլեկուլային ֆիլոգենետիկ, բնապահպանական, էթնոքարաքոսաբանական և մի շարք այլ միջգիտակարգային հետազոտություններ։ Խմբի կողմից իրականացվում է քարաքոսերի ԴՆԹ շտրիխ
կոդավորման նախաձեռնություն, հիմնվել է քարաքոսերի հերբարիում, իրականացվում է քարաքոսերի բնապահպանական կարգավիճակի գնահատում` ՀՀ Կարմիր գրքում ներառման նպատակով։
English